Yn ôl

Jeremeia

Llyfrau

Hafan

Hen Destament

Testament Newydd

JEREMEIA 52

Gair i gloi – geiriau Jeremeia'n dod yn wir

(52:1-34)

Hanes Jerwsalem yn cael ei choncro

(2 Brenhinoedd 24:18—25:7)

¹ Roedd Sedeceia yn ddau ddeg un oed pan gafodd ei benodi'n frenin. ^Ref Bu'n teyrnasu yn Jerwsalem am un deg un o flynyddoedd. ^Ref Enw ei fam oedd Chamwtal (merch Jeremeia o Libna ^Ref ). ² Gwnaeth bethau drwg iawn yng ngolwg yr ARGLWYDD, yn union fel y Brenin Jehoiacim. ³ Felly gyrrodd yr ARGLWYDD bobl Jerwsalem a Jwda o'i olwg am ei fod mor ddig hefo nhw.

Ond yna, dyma Sedeceia yn gwrthryfela yn erbyn brenin Babilon. ⁴ A dyma Nebwchadnesar, brenin Babilon, yn dod â'i fyddin gyfan i ymosod ar Jerwsalem. Digwyddodd hyn ar y degfed diwrnod o'r degfed mis ^Ref yn nawfed flwyddyn Sedeceia fel brenin. Dyma nhw'n gwersylla o gwmpas y ddinas, ac yn codi rampiau i warchae arni. ⁵ Buon nhw'n gwarchae ^Ref ar y ddinas am flwyddyn a hanner (blwyddyn un deg un Sedeceia fel brenin). ⁶ Erbyn y nawfed diwrnod o'r pedwerydd mis ^Ref y flwyddyn honno roedd y newyn yn y ddinas mor ddrwg doedd gan y werin bobl ddim byd o gwbl i'w fwyta. ⁷ Dyma'r gelyn yn llwyddo i fylchu wal y ddinas. A dyma filwyr Jwda i gyd yn ceisio dianc, a mynd allan o'r ddinas ganol nos drwy'r giât sydd rhwng y ddwy wal wrth ymyl gardd y brenin. Dyma nhw'n dianc i gyfeiriad Dyffryn Iorddonen. ^Ref (Roedd y Babiloniaid yn amgylchynu'r ddinas.) ⁸ Ond aeth byddin Babilon ar ôl y Brenin Sedeceia. Cafodd ei ddal ar wastatir Jericho, a dyma'i fyddin gyfan yn cael ei gyrru ar chwâl. ⁹ Dyma nhw'n mynd â'r brenin Sedeceia i sefyll ei brawf o flaen brenin Babilon yn Ribla yn ardal Chamath. ¹⁰ Cafodd Sedeceia ei orfodi i edrych ar ei feibion yn cael eu lladd gan frenin Babilon. Cafodd swyddogion Jwda i gyd eu lladd ganddo yn Ribla hefyd. ¹¹ Wedyn dyma fe'n tynnu llygaid Sedeceia allan a'i roi mewn cadwyni pres cyn mynd ag e'n gaeth i Babilon. Yn Babilon cafodd Sedeceia ei roi yn y carchar, a dyna lle bu nes iddo farw.

Y deml yn cael ei dinistrio

(2 Brenhinoedd 25:8-17)

¹² Rhyw fis yn ddiweddarach, dyma Nebwsaradan, capten y gwarchodlu brenhinol, un o swyddogion pwysica brenin Babilon, yn cyrraedd Jerwsalem (Roedd hyn ar y degfed diwrnod o'r pumed mis, a Nebwchadnesar wedi bod yn frenin Babilon ers un deg naw o flynyddoedd.) ¹³ Dyma fe'n rhoi teml yr ARGLWYDD, palas y brenin, a'r tai yn Jerwsalem i gyd ar dân. Llosgodd yr adeiladau pwysig i gyd. ¹⁴ Wedyn dyma fyddin Babilon oedd gyda'r capten yn bwrw'r waliau o gwmpas Jerwsalem i lawr. ¹⁵ A dyma Nebwsaradan yn mynd â'r bobl dlawd a phawb oedd wedi'u gadael ar ôl yn y ddinas, y milwyr oedd wedi mynd drosodd at y gelyn ac unrhyw grefftwyr oedd ar ôl, yn gaethion i Babilon. ¹⁶ Ond gadawodd rai o'r bobl mwyaf tlawd yn y wlad, a rhoi gwinllannoedd a thir iddyn nhw edrych ar ei ôl.

¹⁷ Wedyn dyma'r Babiloniaid yn malu'r offer pres oedd yn y deml – y ddwy golofn bres, y trolïau pres, a'r basn mawr pres oedd yn cael ei alw ‛Y Môr‛. A dyma nhw'n cario'r metel yn ôl i Babilon. ¹⁸ Dyma nhw hefyd yn cymryd y bwcedi lludw, y rhawiau, y sisyrnau, y dysglau, y powlenni arogldarth, a phopeth arall o bres oedd yn cael ei ddefnyddio yn yr addoliad. ¹⁹ Cymerodd capten y gwarchodlu bopeth oedd wedi'i wneud o aur neu arian – y powlenni bach, y padellau, y dysglau, bwcedi lludw, y lampau ar stand, y padellau a phowlenni'r offrwm o ddiod. ²⁰ Roedd cymaint o bres yn yr offer oedd y Brenin Solomon wedi'u gwneud ar gyfer y deml – pres y ddau biler, y ddysgl bres fawr sy'n cael ei galw ‛Y Môr‛, y deuddeg tarw pres oedd dan y Môr, a'r trolïau pres – roedd y cwbl yn ormod i'w bwyso. ²¹ Roedd y pileri yn wyth metr o uchder, ac roedd eu cylchedd yn bum metr a hanner; roedden nhw'n wag y tu mewn, ac wedi'u gwneud o fetel oedd tua 75 milimetr o drwch. ²² Ar dop y pileri roedd capan pres oedd tua dau fetr o uchder. O gwmpas top y capan roedd rhwyllwaith cain a phomgranadau yn ei haddurno, y cwbl wedi'i wneud o bres. Roedd y ddau biler yn union yr un fath. ²³ Roedd 96 o bomgranadau ar yr ochrau, a chyfanswm o gant o gwmpas y rhwyllwaith ar y top.

Pobl Jwda'n cael eu cymryd yn gaethion i Babilon

(2 Brenhinoedd 25:18-21)

²⁴ Cymerodd capten y gwarchodlu brenhinol rai pobl yn garcharorion hefyd. Aeth â Seraia (y prif-offeiriad), Seffaneia (yr offeiriad cynorthwyol), a tri porthor y deml. ²⁵ Wedyn o'r ddinas cymerodd swyddog y llys oedd yn gyfrifol am y milwyr, saith o gynghorwyr y brenin oedd wedi cael eu darganfod yn cuddio yn y ddinas, un o'r swyddogion oedd yn drafftio pobl i ymladd yn y fyddin, a chwe deg o'i ddynion gafodd eu darganfod yn y ddinas. ²⁶ Aeth Nebwsaradan, capten y gwarchodlu, â nhw at frenin Babilon i Ribla, ²⁷ a dyma'r brenin yn eu curo nhw a'u dienyddio nhw yno. Felly roedd pobl Jwda wedi cael eu caethgludo o'u tir.

²⁸ Dyma nifer y bobl gafodd eu caethgludo gan Nebwchadnesar: Yn ei seithfed flwyddyn fel brenin, ^Ref 3,023 o bobl Jwda. ²⁹ Ym mlwyddyn un deg wyth o'i deyrnasiad, ^Ref 832 o bobl. ³⁰ Yna ym mlwyddyn dau ddeg tri o'i deyrnasiad, ^Ref cymerodd Nebwsaradan, capten y gwarchodlu brenhinol, 745 o Iddewon yn gaethion. Cafodd 4,600 o bobl eu caethgludo i gyd.

Y Brenin Jehoiachin yn y gaethglud

(2 Brenhinoedd 25:27-30)

³¹ Roedd Jehoiachin, brenin Jwda, wedi bod yn garcharor am dri deg saith o flynyddoedd pan ddaeth Efil-merodach ^Ref yn frenin ar Babilon. Ar y pumed ar hugain o'r deuddegfed mis ^Ref y flwyddyn honno dyma Efil-merodach yn rhyddhau Jehoiachin o'r carchar. ³² Buodd yn garedig ato, a'i anrhydeddu fwy nag unrhyw un o'r brenhinoedd eraill oedd gydag e yn Babilon. ³³ Felly dyma Jehoiachin yn newid o'i ddillad carchar. Cafodd eistedd i fwyta'n rheolaidd wrth fwrdd brenin Babilon, ³⁴ ac roedd yn derbyn lwfans dyddiol gan y brenin am weddill ei fywyd.

I'r pen

Safle Llawn

Hawlfraint © Gobaith i Gymru 2025, ar ran y Golygydd (golygydd@beibl.net) Elusen Gofrestredig Rhif: 1078107 Diogelir pob hawl.

Mae'r project yn cael ei noddi eleni gan roddion gwirfoddol unigolion ac eglwysi,
Dylunio gan Mike Leach Creative. Gwesteir gan Zanity