Diarhebion

DIARHEBION 17

¹ Mae crystyn sych a thipyn o heddwch

yn well na gwledd fawr lle mae pobl yn ffraeo.

² Bydd gwas da yn rheoli mab sy'n achos cywilydd,

a bydd yn rhannu'r etifeddiaeth fel un o'r teulu.

³ Tawddlestr i arian, a ffwrnais i aur,

ond yr ARGLWYDD sy'n profi'r galon.

⁴ Mae'r rhai sy'n gwneud drwg yn gwrando ar gyngor drwg;

a'r un sy'n dweud celwydd yn rhoi sylw i eiriau maleisus.

⁵ Mae'r sawl sy'n chwerthin ar y tlawd yn amharchu ei Grëwr;

a bydd yr un sy'n mwynhau gweld trychineb yn cael ei gosbi.

⁶ Coron pobl mewn oed ydy eu hwyrion a'u hwyresau,

a balchder plant ydy eu rhieni.

⁷ Dydy geiriau gwych ddim yn gweddu i ffŵl;

llai fyth celwydd i ŵr bonheddig.

⁸ Mae breib fel swyn i'r un sy'n ei gynnig;

lle bynnag mae'n troi, mae'n llwyddo.

⁹ Mae'r sawl sy'n cuddio bai yn ceisio cyfeillgarwch,

ond yr un sy'n hel clecs yn colli ffrindiau.

¹⁰ Mae gair o gerydd yn gwneud mwy o argraff ar ddyn doeth

na chwipio ffŵl gant o weithiau.

¹¹ Dydy rhywun drwg ddim ond eisiau gwrthryfela;

felly bydd swyddog creulon yn cael ei anfon yn ei erbyn.

¹² Gwell cyfarfod arthes wedi colli ei chenawon

na ffŵl yn siarad nonsens.

¹³ Fydd trafferthion byth yn gadael tŷ

rhywun sy'n talu drwg am dda.

¹⁴ Mae dechrau ffrae fel crac mewn argae;

gwell tewi cyn i bethau fynd yn draed moch.

¹⁵ Dau beth sy'n gas gan yr ARGLWYDD –

gollwng yr euog yn rhydd a chosbi'r dieuog.

¹⁶ Wnaiff arian yn llaw ffŵl ddim prynu doethineb.

Pam talu am wersi, ac yntau ddim eisiau deall?

¹⁷ Mae ffrind yn ffyddlon bob amser;

a brawd wedi'i eni i helpu mewn helbul.

¹⁸ Does dim sens gan rywun

sy'n cytuno i dalu dyled rhywun arall.^Croes

¹⁹ Mae'r un sy'n hoffi tramgwyddo yn hoffi trafferthion,

a'r un sy'n brolio yn gofyn am drwbwl.

²⁰ Fydd yr un sy'n twyllo ddim yn llwyddo;

mae'r rhai sy'n edrych am helynt yn mynd i drafferthion.

²¹ Mae'r un sy'n magu plentyn ffôl yn profi tristwch;

does dim mwynhad i dad plentyn gwirion.

²² Mae llawenydd yn iechyd i'r corff;

ond mae iselder ysbryd yn sychu'r esgyrn.

²³ Person drwg sy'n derbyn breib yn dawel bach

i wyrdroi cyfiawnder.^Croes

²⁴ Mae'r person craff yn gweld yn glir beth sy'n ddoeth,

ond dydy'r ffŵl ddim yn gwybod ble i edrych.

²⁵ Mae plentyn ffôl yn achosi gofid i'w dad

a dolur calon i'w fam.

²⁶ Dydy cosbi rhywun dieuog ddim yn iawn;

byddai fel rhoi curfa i swyddog llys am fod yn onest.

²⁷ Mae'r un sy'n brathu ei dafod yn dangos synnwyr cyffredin,

a'r person pwyllog yn dangos ei fod yn gall.

²⁸ Gall hyd yn oed ffŵl sy'n cadw'n dawel gael ei ystyried yn ddoeth,

a'r un sy'n cau ei geg, yn ddeallus.

I'r pen